Trong thế giới bóng đá, có nhiều thuật ngữ chuyên môn mà người hâm mộ cần hiểu rõ để theo dõi trận đấu một cách trọn vẹn như penalty. Vậy penalty là gì, tại sao nó lại trở thành một phần không thể thiếu trong các trận cầu đỉnh cao? Bài viết dưới đây của BiahoiTV sẽ giúp bạn khám phá toàn diện khái niệm penalty, lịch sử hình thành, cách thực hiện, cũng như những luật lệ và tình huống liên quan đến quả đá phạt đền này.
Penalty là gì?
Trước khi tìm hiểu sâu hơn, chúng ta cần làm rõ định nghĩa penalty là gì – một hình thức xử phạt được trọng tài áp dụng khi cầu thủ của đội phòng ngự phạm lỗi trong vòng cấm địa của đội nhà. Lúc này, đội đối phương sẽ được trao cơ hội sút bóng từ chấm 11 mét (khoảng cách giữa bóng và khung thành), đối mặt trực tiếp với thủ môn.
Hình thức đá penalty là một trong những pha bóng kịch tính nhất trên sân cỏ, khi chỉ cần một cú sút chính xác, trận đấu có thể được định đoạt. Đây cũng là yếu tố tạo nên nhiều cảm xúc trái chiều, từ vui mừng vỡ òa đến tiếc nuối tột cùng.
Lịch sử ra đời của luật penalty
Để hiểu rõ hơn penalty là gì, bạn cũng nên biết về nguồn gốc của nó. Luật penalty được giới thiệu lần đầu vào năm 1891 bởi Liên đoàn Bóng đá Ireland (IFAB). Trước đó, các tình huống phạm lỗi trong vòng cấm chỉ được xử lý bằng quả đá phạt gián tiếp, điều này khiến nhiều đội bóng lợi dụng để phạm lỗi chiến thuật.
Luật penalty ra đời nhằm tạo sự công bằng cho đội bị phạm lỗi, đồng thời răn đe những hành vi chơi xấu. Ban đầu, luật này vấp phải nhiều tranh cãi nhưng dần dần được chấp nhận rộng rãi và trở thành một phần không thể thiếu trong bóng đá hiện đại.
Khi nào được hưởng penalty?
Hiểu penalty là gì thôi chưa đủ, bạn cần nắm rõ trong những trường hợp nào thì đội bóng được hưởng quả phạt đền.
Phạm lỗi trong vòng cấm
Tình huống phổ biến nhất dẫn đến penalty là khi cầu thủ đội phòng ngự có hành vi phạm lỗi với cầu thủ đối phương trong khu vực vòng cấm địa của đội mình. Các lỗi thường gặp bao gồm: đẩy người, kéo áo, xoạc bóng nguy hiểm, dùng tay chơi bóng…
Cố tình dùng tay chơi bóng
Nếu một cầu thủ (không phải thủ môn) cố tình dùng tay hoặc cánh tay để cản bóng trong vòng cấm, trọng tài sẽ lập tức chỉ tay vào chấm phạt đền. Đây là một trong những lỗi nghiêm trọng nhất dẫn đến penalty.
VAR hỗ trợ xác định
Từ khi công nghệ VAR được áp dụng, nhiều tình huống gây tranh cãi về việc có penalty hay không đã được xử lý chính xác hơn. Các pha va chạm, kéo áo nhẹ trong vòng cấm được phân tích kỹ để đảm bảo quyết định penalty là công bằng.
Luật thực hiện cú đá penalty
Để hiểu kỹ hơn penalty là gì, người chơi cần nắm rõ luật khi thực hiện quả đá phạt đền.
Vị trí đá và người thực hiện
Cầu thủ được chọn sẽ đặt bóng tại chấm 11m và không ai được đứng gần trừ thủ môn đối phương. Các cầu thủ còn lại phải đứng ngoài vòng cấm và sau vạch 11m cho đến khi quả bóng được đá.
Thủ môn được phép di chuyển không?
Theo luật FIFA, thủ môn phải đứng trên vạch vôi khung thành cho đến khi quả bóng được đá. Tuy nhiên, thủ môn được phép di chuyển sang ngang, nhưng không được bước lên phía trước hoặc lao ra sớm.
Sự khác biệt giữa penalty trong trận và luân lưu
Khi tìm hiểu penalty là gì, bạn sẽ dễ nhầm lẫn giữa penalty trong thời gian thi đấu và loạt đá luân lưu.
- Penalty trong trận đấu: Là hình thức xử phạt ngay trong trận khi đội phòng ngự phạm lỗi trong vòng cấm. Nếu đá thành công, bàn thắng được tính như bình thường và trận đấu tiếp tục.
- Loạt đá luân lưu: Là hình thức phân định thắng thua khi hai đội hòa nhau sau 90 phút và hiệp phụ (trong các giải đấu loại trực tiếp). Mỗi đội sẽ sút luân lưu 5 lượt, nếu vẫn hòa thì đá tiếp từng lượt đến khi có kết quả.
Lời kết
Hy vọng sau bài viết này của BiahoiTV bạn đã hiểu rõ penalty là gì, từ khái niệm, luật áp dụng cho đến cách thực hiện và các tình huống nổi bật trong lịch sử bóng đá. Việc hiểu rõ penalty sẽ giúp bạn cảm nhận sâu sắc hơn về môn thể thao vua đầy cảm xúc này.
